NASA, Yepyeni Bir Güneş Döngüsüne Girdiğimizi Resmi Olarak Onayladı
MIKE MCRAE 16 SEPTEMBER 2020
Dünya gezegeninin sıkıntılarından uzakta, Güneş’imiz oldukça sakin bir yıl geçiriyor. Aktivitesine yakından bakıldığında, Güneş meraklılarının bir süredir şüphelendiklerini doğruluyor - en yakın yıldızımız yeni bir döngüye girdi.
Güneş’in karanlık kusurlarını ciddiyetle incelemeye başladığımızdan beri, insanlar neredeyse her 11 yılda bir tekrarlayan bir sessizlik ve öfke şablonu fark ettiler.
Gözlemlerin ilk olarak 18. yüzyılın ortalarında kaydedilmesinden bu yana bu döngülerin 24'ü gerçekleşmiştir. Ve NASA ve Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA) uzmanlarından oluşan bir panele göre, Aralık 2019, 25 numaranın başlangıcı oldu.
Değişimi fark etmediğin için suçlanamazsın. Işık parlaması olmadı, evrensel çığlık yoktu. Sadece yüksek enlemlerde güneş lekesi adı verilen düşük sıcaklıktaki gölgeler göründü.
Dünya Veri Merkezi Uzun Vadeli Güneş Gözlemleri Direktörü Frédéric Clette, "Yeni döngünün başlangıcını ve yükselişini gösteren birkaç küçük güneş lekesinin ayrıntılı bir kaydını tutuyoruz" dedi.
"Bunlar, gelecekteki dev güneş havai fişeklerinin küçük müjdecileri. İki döngü arasındaki devrilme noktasını yalnızca aylar boyunca genel eğilimi izleyerek belirleyebiliriz."
Pratikte, Güneş’in davranışındaki farklılıklar geçene kadar yeni bir başlangıcı tanımlamayı imkansız kılar. Güneşin önümüzdeki on yılda olabileceği kadar sıkıcı olduğunu doğrulamak için geçen yılın son sekiz ayının güneş aktivitesi verilerini incelemek gerekti.
Bu 11 yıllık döngülerin yüzyıllarca dikkatli bir şekilde kaydedilmesine rağmen döngülerin arkasındaki mekanizmalara hâlâ tam olarak sahip değiliz. Yıldızlardaki periyodiklik oldukça yaygın; evrene baktığımızda neredeyse saatinizi ayarlayabileceğiniz aralıklarla parıldayan ve kararan çeşitli titreşimli nesneler vardır.
Kendi Güneş’imizin kalıpları için belirleyebileceğimiz en iyi şey, manyetik alanlarındaki değişikliklerle ilgilidir ve bunlar da derinlerde akan plazmanın karmaşık akımları tarafından yönlendirilir.
Bu akımları böylesine ritmik bir şekilde itip çeken şey tam olarak çözmemiz gereken kısımdır, ancak bunu gezegen yörüngelerindeki benzer bir periyodiklikle ilişkilendirmek bizim için cezbedici.
NASA solar bilimci Lika Guhathakurta diyor ki “Solar minimumdan çıkıp Döngü 25’in maksimumuna yaklaştığımızda, solar aktivitenin asla durmayacağını hatırlamak önemlidir; sarkaç sallandıkça biçim değiştirir.”
Yükselme ve alçalmaların döngüsü 11 yıl sürerken, bu daha doğrusu Güneş’in polaritesindeki tam tersine çevirmelerle tanımlanmış daha büyük 22 yıllık döngülerin bir yansımasıdır. Kutupların değişiminin her 11 yılı, bir sonraki döngünün sonundaki yerine geri dönüyor.
Bu geçişlerin gözlemlenmesi büyük ölçüde yüklü plazmanın patlamasıyla ve yırtıcı bir şekilde uzaya püsküren özellikle solar maksimumları sırasında olan radyasyon ile belirlenen uzay iklimini daha iyi tahmin edebilmemize yardım eder.
Güneş'in daha agresif evresinin ortasında olduğumuzu söyleyebilmemiz için yaklaşık 5 yıl daha geçecek. Bu, şimdi dikkat etmemiz gerekmediği anlamına gelmez.
Güneş Döngüsü 25'in bir şov yapıp yapmayacağı görülmeye bırakıldı, ancak patlayıcı olması pek olası değil. Sonuçta 24 numara nispeten sessizdi, ancak çoğunlukla normalden biraz daha güçlü olan önceki döngülerle karşılaştırıldığında.
NOAA'nın Colorado'daki Uzay Hava Durumu Tahmin Merkezi'nde panelin eş başkanı ve güneş fizikçisi Doug Biesecker "Ortalamanın altında bir güneş döngüsü olması, aşırı uzay havası riskinin olmadığı anlamına gelmez" diyor.
"Güneş'in günlük hayatımız üzerindeki etkisi gerçektir ve orada."
Ayrıca bu etkinin ne olduğu konusunda gerçekçi olmaya değer, özelliklede yüksek hızlı protonlara ve X-ışınlarına maruz kalmak konusunda endişelenen bir astronot veya hassas uyduyu yöneten bir grup uzay mühendisi değilseniz.
Aşağıda, kilometrelerce atmosferle çevrili dünya yüzeyinde güneş döngüleri zar zor fark edilebilir. Eğer şanslıysanız, solar maximumlar esnasında aurora aktivitesindeki küçük artışları görebilirsiniz. Solar patlamaların, çoğu zaman bildiğimiz şekliyle hayatı yok ettiği konusunda endişelenmemize gerek yoktur.
Kesin olan şeyse: Güneşin dalgın ruh hali ve 2020'nin oldukça iç karartıcı olayları arasındaki herhangi bir ilişki en iyi ihtimalle metafordur. Henüz yardımı olmasa da bazen yıldızların ne düşündüğünü merak ederiz.
[1] Solar maksimum: 11 yıllık güneş döngüsü sırasında düzenli olarak en büyük Güneş aktivitesi dönemidir.
[2] Solar Minimum: Güneş döngüsünde Güneş’in 11 yıllık en az solar aktivite gösterdiği dönemdir.
KAYNAKÇA: https://www.sciencealert.com/we-ve-officially-entered-solar-cycle-25-here-is-what-this-means-for-us