MHRA'nın[1] bir Covid-19 aşısını onaylaması ve diğer iki aşının son deneme aşamalarında olmasıyla umutlar yeşerdi. Birleşik Krallık, ilaç düzenleyicileri MHRA'nın Pfizer/BioNtech'e 2 Aralık'ta yeşil ışık yakmasıyla Covid-19 aşısını onaylayan ilk ülke oldu. Kasım ayı boyunca bilim insanlarının uğraşları sonucunda gelen olumlu haberler, insanların umutlarının yeşermesine ve tünelin sonunda ki ışığı görmemize neden oldu. Pfizer/BioNtech ve Moderna, son denemelerde aşılarının yüksek etkinlik derecelendirmelerini rapor etti. Janssen, son aşama bir klinik deney başlattı ve Oxford Üniversitesi/AstraZeneca da cesaret verici sonuçları halka sundu. Moderna, son zamanlarda Covid-19 aşısının umut verici deneme sonuçlarını bildiren üç şirketten biri. Bunların hepsi Covid-19’a karşı mücadelede ve normal hayata dönüş yolunda ileriye dönük adımlar. Etkili bir aşının geliştirilmesi, hükümetin 2020'nin çoğunluğunu gölgede bırakan ve enfeksiyon oranlarını bastırmak amacıyla yaşam biçimlerine çeşitli kısıtlamalar getiren virüs salgınının üstesinden gelme umutlarının anahtarı olarak görülüyor. Ancak, dünya çapında, 200'den fazla olduğuna inanılan, pek çok aşı üzerinde çalışıldığından dolayı hangisinin onay için yarışa öncülük ettiğini takip etmek zor olabilir.
Oxford, Pfizer, ve Moderna aşılarını nasıl karşılaştırabiliriz? Birleşik Krallık Aşı Görev Gücü, Oxford/AstraZeneca, Imperial ve Pfizer/BioNTech, Moderna aşıları da dahil 7 farklı adaydan toplamda 355 milyon aşı dozu temin etti. Ayrıca AstraZeneca’nın virüsleri
etkisiz hale getiren antikor tedavisinin haklarını da güvence altına aldı. Oxford aşısı, bağışıklık sisteminden yanıt aramak için Covid'e benzeyecek şekilde genetik olarak kendini değiştiren zararsız bir virüsü alıp şempanzeleri enfekte eden bir adenoviral aşıdır. Oxford deneylerinden elde edilen ilk sonuçlar, 60'lı ve 70'li yaşlarındaki yetişkinlerin güçlü bir bağışıklık tepkisi olduğunu gösteriyor ve ayrıca aşının Covid-19 semptompları geliştiren insanları durdurup durdurmadığını da test ediyor. 23 Kasım Pazartesi günü yayımlanan sonuçlar, Oxford aşısının insanların %70'inin Covid-19 semptomları geliştirmesini engellediğini ortaya koydu. Pfizer ve Moderna aşıları yapı olarak benzerdir. Bir RNA aşısı olarak bilinen her iki aşı da, virüsün genetik kodunun küçük bir kısmının, bağışıklık sistemini olası enfeksiyonlarla savaşacak şekilde eğitmek için vücuda enjekte edilmesini kapsıyor. Her iki firma da Pfizer başlangıçta %90, Moderna %95 oranında olacak şekilde yüksek etkinlik oranları açıklamıştır. Pfizer, o zamandan beri aşısının 65 yaş üstü kişilerde %94 etkili olduğunu açıkladı. Birleşik Krallık'taki İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu(MHRA) tarafından henüz hiçbir aşı onaylanmadığı için bu raporlar ne kadar cesaret verici olsa da hiçbir yan etkisi bilinmediğinden dolayı ihtiyatlı sözler dile getirildi.
Önce hangi aşı hazır olacak? Oxford Üniversitesi/AstraZeneca aşısının onay alan ilk aşı olma yarışını kazandığı yaygın olarak
biliniyor ancak ilk kez lisans alan Pfizer/BioNtech aşısıdır. Pfizer, Covid-19 aşısının acil onayı için 20 Kasım Cuma günü ABD’de ruhsat başvurusu yaptı ve evraklarını 23 Kasım Pazartesi günü Birleşik Krallık MHRA'sına sundu. Başarılı olursa, bu yıl dünya çapında 50 milyon doz aşı sağlamayı umuyor. Şirket, önümüzdeki yıl 1,3 milyar doz üretmeyi hedefliyor. İngiltere, Vaccine Taskforce (Aşı Görev Gücü) aracılığıyla salgından bu yana geçen aylarda altı farklı aşı türü tedarik etti. 2020'nin sonuna kadar 10 milyon doz ve 2021'de 30 milyon doz daha Pfizer aşısı almak için anlaşma yaptı. Moderna dünya çapındaki çeşitli ülkelerden onay gelmeden önce önümüzdeki gelecek haftalarda onay için başvurmayı planlıyor. Birleşik Krallık gelecek yıl bahara kadar 5 milyon doz Moderna aşısı alacak. Bu sırada Oxford/AstraZeneca aşısının diğer iki aşıya göre daha kolay üretilebildiği ve onaylandığı zaman daha hızlı elde edilebileceği söyleniyor. Önünüzdeki yılın erken zamanlarında İngiltere’deki öncelikli gruplar için 100 milyon dozun ulaşabilir hale gelmesi umut ediliyor. MHRA'dan da onay için başvuruda bulundu. Janssen aşısı İngiltere'de klinik denemelere yeni başladı. En erken 2021 ortasına kadar mevcut olmayacağı ve İngiltere ile 30 milyon doz için bir anlaşmaya varacağı için hükümetin ilk aşı dağıtım dalgasının bir parçası olması beklenmiyor.
Hangi aşı geliştirilmeye daha yakın? Tüm Dünya’daki bilim insanları ve sağlık görevlileri Covid-19 pandemi sürecinin sona ermesi için yüzlerce aşı geliştiriyor. Bu yılın başlarında ilk vakanın görüldüğü yer olan Wuhan dahil olmak üzere bu ülkelerden birkaçı testin son aşamasında. Rusya'nın Gamaleya Araştırma Enstitüsü, Çin'in Wuhan Biyolojik Ürünler Enstitüsü ve Sinopharm aşıların son test aşamasındalar. [1] MHRA: (İlaç ve Sağlık Ürünleri Düzenleme Kurumu) Birleşik Krallık Hükümetine ilaçların ve tıbbi cihazların düzenlenmesi hakkında bilgi ve rehberlik sağlayan kurumdur.
Comments