top of page

CORONAVİRÜS AŞISI OLUŞTURMADA, ARAŞTIRMACILAR GELECEĞE HAZIRLANIYOR!

Dünya geneline yeni coronavirüs vakaları sayısı her gün arttığından, güvenli ve etkili bir aşı geliştirme stratejileri hızla ilerliyor.
Boston Çocuk Hastanesi’nde Hassas Aşı Programı’ndaki (PVP) araştırmacılar bu halk sağlığı krizine cevap olarak özellikle SARS-CoV-2 sebebiyle oluşan coronavirüs hastalığı (COVID-19) gelişiminde büyük risk altında olan yaşlıları hedef alan bir aşı geliştirmede ön safhadalar.
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre yaşlı ve önceden var olan tıbbı duruma sahip kişiler COVID-19 ile şiddetli hasta olmaya daha savunmasız görünüyor.
“Yaşlı bireyler sağlıklı orta yaşlı bireylere göre farklı bir bağışıklık sistemine sahipler ve genellikle aşılamaya sağlam bir şekilde cevap vermezler, yani tek boyutlu bir aşı herkese uymaz.” diyor PVP’nin yöneticisi ve Harvard Tıp Okulu pediatri profesörü Ofer Levy.

Aşıda Yardımcı Maddelere Odaklanılıyor

Şu an aşı geliştirilmesinde kullanılan antijen ‘coronavirus sivri uç proteini’dir. Bu şekilde isimlendirilmesinin sebebi coronavirus parçacığının sivri ucunun üzerinde durması. Bu kısım virüsün bağışıklık sisteminin hatırladığı kısmıdır.
Bağışıklık sistemi tarafından yapılan sivri uç proteinine karşı aşı kaynaklı antikorlar, enfeksiyonu önlerler. PVP’nin stratejisi ise koronavirüs sivri uç proteinini alıcının immun cevabını arttırmak için aşıya eklenen küçük moleküllerle (adjuvan) kombinlemek.
Hassas yardımcı madde yaklaşımının dünya çapında devam eden aşı çabalarını destekleyeceğini umuyoruz, dedi Levy.
“Adjuvanlar daha uzun süreli, güçlü, daha geniş bir immun cevap için kritik olabilir, özellikle yaşlılar gibi zayıf bağışıklık sistemi olanlar arasında.” Tarama yapacakları adjuvanların aralığında ve yeniliklerinde ekibin alışılmadık bir yaklaşımı var, dedi Levy.
Bilinmeyen aşı adjuvanları koleksiyonuna ek olarak, ekip PVP’nin Sağlık fonlu Adjuvan Keşif Programı Ulusal Enstitülerinde keşfedilmiş yeni adjuvanları test edecek. “Bu adjuvanlar insan hücrelerine karşı tarama yapılarak keşfedildi,” dedi Levy. “Bu türe özgü yaklaşım hassas aşılamanın bir örneğini temsil ediyor.”

Yaşa Özgü

PVP, yaşlı insanlardan alınan insan beyaz kan hücrelerinde çeşitli adjuvanları ve adjuvan
kombinasyonlarını test etmeyi planlamaktadır. Araştırmacılar daha sonra adjuvanın neden olduğu ve bağışıklık tepkilerini inceleyeceklerdir. Levy"Amacımız, koronavirüs antijeni bulunan ve koronavirüs antijeni olmadan bireysel ve kombinasyon adjuvanlarını karşılaştırarak, yaşlılarda en uygun immün yanıtı indükleyen bir adjuvan kombinasyonunu tanımlamak." dedi. Bu süreç hemen başlar ise altı ila sekiz hafta boyunca devam eder. Yetkili kişi, "Önümüzdeki birkaç ay içinde aşının klinik testlerde ilerlemesi için olumlu bir dönüş almayı umuyoruz." dedi. Adjuvan bazlı aşı araştırması, tipik olarak, keşif ve erken gelişim aşamalarındaki türleri veya yaşı dikkate almaz. Adjuvanlar maliyet tasarrufu sağlayan bir strateji olabilir, çünkü antijen tipik olarak bir aşının en pahalı kısmıdır. Levy, "Milyarlarca aşı dozu sağlayabilmek istiyorsak, bağışıklık sistemini geliştirdikleri için adjuvanlar cevap olabilir, bu nedenle koruyucu bir bağışıklık tepkisi almak için çok daha az antijen gerekir." dedi.

Farelerde Test

Grup ayrıca canlı bir hayvan modelinde koronavirüs bağışıklık tepkileri üzerinde çalışıyor.
İlk fareler, bir antikor tepkisinin ölçülmesine ilişkin erken bir okuma elde etmek için kurşun adjuvan kombinasyonu ile veya bunlar olmadan SARS-2003 koronavirüsünden türetilmiş benzer bir koronavirüs sivri uçlu proteini ile aşılanmıştır.
Önde gelen birkaç laboratuvar, yaşlı bireyler için iyi çalışan, etkili, hedeflenmiş bir koronavirüs aşısı geliştirme çabalarında PVP'ye temel girdi sağlamaktadır:
• Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü (NIAID) Aşı Araştırma Merkezi müdür yardımcısı
Barney Graham, birkaç hafta önce PVP'ye koronavirüs sivri uçlu proteini sağladı.
• Sina Dağındaki Icahn Tıp Fakültesi'ndeki Florian Krammer, mevcut suştan SARS-CoV-2 virüsü sağladı.
• Baylor Üniversitesi'nden Peter Hotez ve Maria Bottazzi, 2003 SARS salgınından antijene katkıda
bulundu.
• Brigham ve Kadın Hastanesi klinik araştırma direktörü Lindsey Baden, yaşlı hastalardan kan
örnekleri sağladı.

Dönemsel Bir Koronavirüs Aşısının Planlaması

Geleceğe bakıldığında, PVP gelecekteki herhangi bir koronavirüs salgınında aşı gelişimini kolaylaştıracak bir aşı platformu ve sistematik bir program oluşturmayı amaçlamaktadır.

HMS pediatri eğitmeni ve PVP üyesi David Dowling, "NIAID direktörü Dr. Anthony Fauci, SARS- CoV-2'nin grip gibi mevsimsel bir virüs olma potansiyeli konusunda uyardı."dedi. "Eğer öyleyse, biyomedikal topluluğun birden fazla koronavirusa karşı etkili bir çok değerlikli mevsimsel aşı geliştirmeyi düşünmesi gerekebilir."
Devam eden uluslararası gözetim, dolaşımdaki koronavirüs suşlarını belirlediğinden, PVP, hangisinin en etkili olduğunu belirlemek için karşılık gelen viral sivri proteinleri ve yaşlıların farklı adjuvan / antijen kombinasyonlarına modelleme yanıtları elde etmek için diğer laboratuvarlarla işbirliği yapmayı öngörmektedir.

Üç COVID-19 Aşı Konsepti

Levy ve Dowling, 24'ten fazla COVID-19 aşı adayının dünya çapında gelişmekte olduğunu tahmin etmektedir. Bu aşılar üç genel türe ayrılır:
* RNA tabanlı aşılar. Geliştirilmekte olan ilk COVID-19 aşılarında SARS-CoV-2 RNA kullanılmıştır.
Dowling, "Bu yaklaşım yenilikçi ve çekici, ancak etkili olduğu kanıtlanmış olsa bile, yüz milyonlarca doz oluşturmak zor olabilir ve her doz, makul miktarda RNA gerektirebileceğinden nispeten pahalı olabilir." dedi. "Bu yaklaşım için insan testi konusunda daha az deneyim olsa da, bu tür aşılar daha yaşlı popülasyonlara uygulandığında adjuvanların bağışıklık tepkisini arttırmaya yardımcı olabilir ve her aşı için gereken RNA miktarını azaltabilir."
* DNA tabanlı teknoloji. RNA tabanlı aşılar gibi, bu umut verici yaklaşım da aşı üretmek için virüsün genetik materyalini kullanır. Dowling, "DNA ile RNA'dan daha fazla aşı dozu yapabilirsiniz, ancak üretimin büyük uluslararası talebi karşılamak için hızla ölçeklendirilip ölçeklendirilemeyeceği belirsiz." Dedi. "Ve bildiğimiz kadarıyla, bu nükleik asit aşıları henüz yaşlı hastalarda test edilmedi."
* Daha önceki koronavirüs aşıları üzerine inşa. PVP'nin uyguladığı yaklaşım budur: önceki koronavirüs salgınlarındaki aşılardan öğrenme ve onları daha etkili hale getirme. Dowling,"Daha yaşlı bir popülasyonda özellikle optimal aktivite için seçilen bir adjuvan eklerseniz, bu grupta daha iyi çalışır, aynı zamanda gerekli antijen miktarını azaltarak aşı dozu başına maliyet önemli ölçüde azaltılabilir." Dedi.

KAYNAKÇA: https://medicalxpress.com/news/2020-03-coronavirus-vaccine-future.html

bottom of page